Dit is een Jiddisch lied geschreven door Mark Warshawsky. Mark Warshawsky was niet een professionele dichter of componist. “Oyf ’n Pripetshyk” betekent letterlijk “in de haard”. Het lied gaat over een rabbijn die zijn kinderen het Hebreeuwse alfabet, het Aleph Bet, leert.
Het lied is in de 18e eeuw geschreven en is een belangrijke herinnering van de joodse muzikale wereld voor de holocaust. Door sommigen wordt dit lied gezien als een volkslied. Het lied was in de 19e eeuw erg populair in Oost-Europa.
Dit is de tekst van het liedje en de vertaling ervan naar het Nederlands:
Oyfn pripetchik brent a fayerl
Un in shtub is heys.
Un der rebbe lernt kleyne kinderlekh
Dem alef-beyz.
Gedenkt'zhe, kinderlekh,
Gedenkt'zhe, tayere,
Vos ir lernt do.
Zogt'zhe nokhamol un take nokhamol,
Komets alef-o.
Lernt, kinderlekh, hot nit moyre.
Yeder onheyb iz shver.
Gliklekh iz der yid vos lernt toyre,
Vos darfn mir nokh mer?
Az ir vet, kinderlekh, elter vern,
Vet ir aleyn farshteyn,
Vifil in di oysyes lign trern
Un vifil geveyn.
Lernt, kinderlekh, mit groys kheyshik,
Azoy zog ikh aykh on.
Ver s'vet beser vun aykh kenen ivri,
Der bakumt a fon.
|
Een vuur brand in de haard
En het is warm in het kleine huis.
En de rabbijn leert de kleine kinderen
het alfabet.
Onthou, kinderen,
Onthou, mijn lieve,
wat je hier hebt geleerd.
Herhaal en herhaal nog een keer,
Komets alef-o.
Leer kinderen, wees niet bang.
Ieder begin is lastig.
Geluk heeft de jood die thora leert.
Wat hebben we nog meer nodig?
Wanneer, kinderen, jullie ouder worden,
zullen jullie begrijpen,
hoeveel tranen er in deze letters liggen,
en hoe veel huilen.
Leer, kinderen, met enthousiasme,
Zoals ik jullie vertel.
Degene die Hebreeuws het beste leert
die krijgt een vlag.
|
Dit liedje wordt gespeeld in de film “Schindlers List”, in de scene waar het meisje met de rode jas te zien is. Het enige stukje kleur in de hele film. Het rode jasje die gedragen wordt door een klein meisje, wat op dat moment nog leeft. Later in de film komen we dit rode jasje weer tegen, maar dan is het meisje overleden. Ik kreeg bij het luisteren van dit liedje tijdens het zien van de scene een raar gevoel. Dit liedje hoort bij een joodse opvoeding, maar ondertussen wordt er tijdens de scene een handeling gedaan tegen die Joodse opvoeding. Ze worden namelijk opgepakt omdat ze Joods zijn. Op de leeftijd dat kinderen dit liedje leren, horen ze helemaal niet te maken te moeten hebben met zulk geweld. Op die leeftijd hoort het ergste van de wereld te zijn dat je knuffel kwijt is, niet dat je je vader nooit meer terug mag zien.
Bronnen:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten